خبرگزاری دانشجو،  پگاه پرهون؛ خانواده نهادی است مقدس و بی‌بدیل که حیات و سعادت جامعۀ بشری وابسته به آن است. سلامت روانی و جسمانی افراد جامعه تأمین نمی‌شود؛ مگر آن که خانواده‌هایی متعالی، سالم، بالنده، متعادل و صالح داشته باشیم. مردم جهان، رویدادهای خانوادگی را مهم ترین و ارزشمندترین جنبۀ زندگی خود معرفی می‌کنند. ما در خانواده به دنیا می‌آییم و بیش‌ترین سال‌های کودکی و نوجوانی خود را با خانواده‌مان سپری می‌کنیم و در خانواده با جهان هستی آشنا می‌شویم. بدون تردید اعضای خانواده (زن و شوهر، پدر و مادر و فرزندان) به آموزش نیاز دارند.

اکنون در عصر جهانی شدن و پیچیدگی ارتباطات و رسانه‌ها هستیم که رسانه ملی با هدف آموزش خانواده‌ها در زمینه‌های مختلف به فعالیت و برنامه‌سازی می‌پردازد. برنامه‌هایی که در قالب آموزش و سرگرمیِ زنانِ خانه‌دار و خانواده‌ها تولید و به صورت زنده پخش می‌شوند از جمله برنامه های سیمای خانواده، عصر خانواده، به خانه برمی‌گردیم و برنامه‌هایی که از کانال‌های استانی با همین موضوع پخش می‌گردد.

این‌ها تلاش‌هایی است که سازمان صدا وسیما برای جذب مادران و افراد خانواده می‌کند و به گونه‌ای نیز موفق بوده است. با گذشت زمان خانواده‌ها به مشاوره و برای سلامت روانی افراد خانواده نیازمند آموزش هستند. خانواده هم یک نهاد آموزشی است و هم خود به آموزش نیاز دارد.

تأثیرگذاری تلویزیون بر نهاد خانواده از یک سو و حساسیت به وجود ارزش‌های اسلامی در خانواده موجب شده است که پیام‌های تلویزیونی با تأکید بیشتر مورد بررسی قرار بگیرند؛ گرچه رسانه‌ی ملی به دلیل اینکه به نوعی صدای نظام جمهوری اسلامی قلمداد می‌شود، سعی داشته است ارزش‌های دینی را به مخاطبان خود منتقل کند و در مقایسه با برنامه‌های تلویزیونی دیگر کشورهای اسلامی، برنامه‌های عفیفانه تری براي خانواده متعالي ارائه دهد، اما عملکرد آن در حوزه‌ی خانواده انتقادهایی را نیز متوجه خود کرده است. هدف از خانواده متعالی، معرفی نوعی خانواده مطلوب است که بر پایه ارزش‌ها، موازین و هنجارهای مکتب اسلام تشکیل و بنا نهاده شده باشد.

در برنامه‌های آموزش خانواده، توجه به نیازها، انتظارها و تاکید بر آموزش مهارت‌های اساسی، مهارت‌های زندگی، مهارت‌های ارتباطی و مهارت تربیت فرزند از جایگاه برجسته‌ای برخوردار است. صدا و سيما بايد در زمينه ارائه الگوي مطلوب مادر سالم و همسري توانمند، كوشا باشد. این سازمان بايد با توجه به شرايط فرهنگي و اجتماعي خانواده‌هاي ايراني به سمت تعالي فرهنگ خانواده با استفاده از معارف ديني و اسلامي ايراني قدم بردارد.

جامعه‌ای سالم است که افراد جامعه نه تنها از نظر جسمی بلکه از لحاظ روانی نیز سلامت باشند و سلامت روان در خانواده و جامعه بیشتر نمود دارد. رسانه ملی می‌تواند در کنار موضوعاتی چون تغذیه سالم، به موضوعات دیگری مثل سلامت روان افراد خانواده و ارائه راهکار های رفتاری به مخاطبان بپردازد. شکل گیری خانواده‌های متعالی، در گرو دانایی آنان در زمینۀ دانش روان‌شناسی و دانش‌های وابسته است.

انتظار می‌رود رسانه ملی به آموزش و ارتقای سطح آگاهی اعضای خانواده دربارۀ نقش‌ها و وظایف خانواده، برای آگاهی از کم وکیف و چگونگی شکل گیری رفتار در خانواده، برای آگاهی از ریشه‌ها و علت‌های ناهنجاری‌های رفتاری و عاطفی، برای چاره جویی، درمان، اصلاح و پیش گیری از بروز آسیب ها و نابه سامانی های اخلاقی، بهسازی محیط زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی، پیش گیری از به بوجود آمدن آسیب های خانوادگی و طلاق بپردازد.

پگاه پرهون - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم ارتباطات دانشگاه صدا و سیما

کودکان در خیالات و تصورات که از تلویزیون و اینترنت سرچشمه گرفته است زندگی می‌کنند.
درحال حاضر، تجربیات دوران کودکی و ساختار خانواده مانند گذشته نیست، زیرا هردو تحت تاثیر پیدایش فرهنگ پسامدرن تغییر یافته اند.
همچنین به تدریج، ساختار خانوادگی جدید و بسیار پیچیده‌ای که دیوید الکیند روانشناس غربی آن را خانواده آغازین می‌نامد. جایگزین خانواده هسته ای سنتی که متشکل از پدر، مادر و دو یا سه فرزند می شود.
در طی نیم قرن گذشته،تغییرات بارزی که در شیوه های ادراک، ارزش گذاری و احساس نسبت به خود و جهان اطرافمان صورت گرفته است.
تلویزیون، به دلیل دستیابی آسان کودکان به آن به سه شیوه خط حایل میان کودکی و بزرگسالی را از میان برده است؛ نخست، به این دلیل که تلویزیون هیچ گونه دستورالعملی برای درک و استنباط برنامه‌های خود به مخاطب ارایه نمی‌دهد.
دوم،اینکه تلویزیون انتظارات و توقعات پیچیده‌ای را بر ذهن یا رفتار مخاطبان خود تحمیل نمی‌کند.
سوم، اینکه تلویزیون میان مخاطبان خود قایل به تفکیک نمی شود.
مفهوم کودک به عنوان موجودی بی گناه و جدا از واقعیت‌های خشن وتلخ دوران بزرگسالی، کمتر مصداق دارد.
مفهوم کودک در دوران معاصر تحت تاثیر تغییر ساختار خانواده ها ومتاثر از رسانه‌ها، تغییر یافته است.
در گذشته افراد برای دسترسی به اطلاعات خصوصی مندرج در کتب، مجبور بودند خواندن را یاد بگیرند.
امروزه، تلویزیون اطلاعات بسیاری را به سهولت در زمینه خشونت و مسائل مربوط به بزرگسالان در اختیار کودکان قرار می‌دهد.
اکنون از شبکه‌های تلویزیونی، فیلم‌هایی نامناسب و زیان باری برای کودکان پخش می‌شود و ارایه دهندگان چنین فیلم‌هایی فقط به این اکتفا می کنند که در ابتدای فیلم چنین عباراتی را درج نمایند.«به دلیل محتوی و موضوع فیلم، نظارت والدین توصیه می‌شود.»اینترنت وشبکه های جهانی تارنماها نیز اطلاعات بسیاری را که کودکان بطور سنتی در گذشته به آن دسترسی نداشتند، در اختیار آنها قرار می دهد.
درحال حاضر، به دلیل مقررات آسان و ارفاق آمیز، کودکان و نوجوانان به سهولت از طریق ماهواره، تلویزیون های کابلی، نوارهای ویدیویی، سی‌دی‌ها و دی‌وی‌دی ها، به فیلم‌های حاوی مسایل جنسی و صحنه های خشونت آمیز دسترسی دارند.
تحول دوران کودکی و نوجوانی به سبب تحولات خانواده ها،محیط کار ورسانه‌های جمعی به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است.
کودکان و نوجوانان جامعه معاصر، تا حد زیادی تجربیات متاثر از فراواقعیت را جایگزین واقعیت کرده‌اند و برای آنها، مدل‌های مجازی و شبیه سازی‌ها به مثابه جهان طبیعی است. بنابراین فراواقعیت جایگزین واقعیت شده است.

در دنیای امروز رسانه‌ها، مصادیق متعددی یافت می‌شود که در آن نمی توان خط حایل بین واقعیت و تخیل را به خوبی درک نمود.

یادداشت نویس: پگاه پرهون

منبع: مقاله لطمه به واقعیت در جهان کودکان و نوجوانان معاصر ،ایوجین آف. پروونز

سخن از اطمینان گفتن و خود به آن ایمان داشتن…این است راز آرامش وفراغت از اضطراب بسیار طوفان ها و گرداب ها وگردبادهایی که آرامش زندگی جاری ما را برهم می زنند.

طوفان های خانوادگی،گرداب های تحصیلی ،گردبادهای عاطفی یا مالی و بسیاری دیگر که آسمان زندگی ما را تیره وتار می سازدو هواپیمای زندگی ما را به این سوی آن سوی می کشاند:آنچنان که هیچ اراده ای از خود نداریم و نمی توانیم کوچکترین تغییری در جهت  حرکت طوفان بدهیم.

همه ما این گونه موقعیت ها را تجربه کرده ایم :

اما اگر باور داشته باشیم:خداوند ،مهربان ترین،نگاهبان ونگاه دار ماست وبا دست های قدرتمند خویش هواپیمای ما را در پهنه بی کران زندگی هدایت می کند.

و اوست که ما را به منزل خواهد رساند و خداوند حفیظ وحافظ ما است.

دیگر اصلا نگران نخواهیم شد و آرامش را در قلب طوفان احساس خواهیم کرد.

خداوند در قرآن می فرماید:

«لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ …»

براى انسان مامورانى است كه پى در پى، از پيش رو، و از پشت سرش او را از حوادث (غير حتمى) حفظ می كنند…(سوره ی رعد،آیه11)

وقتی حالتان خوب است و تعادل روحی دارید ،بنویسید.
زمانی که احساس برشما غلبه کرده ودیگر قدرت تفکر ندارید ننویسید واگر نوشتید در فضای مجازی نشر ندهید .
مخاطب بعد از خواندن مطلب از روی کلمات میفهمد که نویسنده تعادل روحی و جسمی دارد یا نه؟!
هنگامی که تشدد فکری دارید ننویسید حتی اگر مطلب نابی داشته باشید مخاطب نوشته ی شما را می خواند ولی به هدف اصلی مطلب دست نمی یابد .و حالات شما در دست نوشته هایتان مشخص است ودر حالت عصبانیت وخشم ،مطلب تاثیر گذار نیست برای اینکه مطلب پر از خشم، بغض وکینه است حتی اگر خودتان متوجه آن نشوید خواننده که دارای حالت تعادل روحی وجسمی است از نوع انتخاب کلمات شما میداند نویسنده باخشم این مطلب را نوشته است .عقده تان بروی کلمات تخلیه نکنید خواننده متوجه می شود .
گاهی اوقات بعد از خواندن یک مطلب ، قدرت تفکر از ما گرفته می شود و درهایی از احساس را بروی ما میگشاید و بعضی از مطالب عقل را دچار هیجان واهی می کند و وقتی عقل آرام شد پی میبرد که هدفی در متن نیست.در بعضی از متن ها عشق های کاذب است که لحظاتی ذهن و قلب مخاطب را درگیر میکند. قدرت تصمیم گیری را از مخاطب می گیرد.
وقتی عقل قادر است تصمیم درست بگیرد بنویسید شاید یک جمله برای سوق دادن ذهن مخاطب به سوی هدف اصلی کافی باشد.
پس مراقب خود ودست نوشته هایتان باشید.

اندک تجربه های شخصی.

یکی از حوزه های پژوهش در علم ژنتیک، رفتاری است که به مطالعه وراثت خصوصیات رفتاری و شکل گیری رفتار بر اساس زنوم می پردازیم وراثت به طور کلی مجموعه خصوصیات و ویزگی های غیر اکتسابی که از اجداد گذشته و از طریق والدین، توسط"ژن ها” به فرزند انتقال می یابد. وراثت یا انتقال ژنتیکی می نامند. وراثت پدیده ای بسیار پیچیده است که تبیین آن در حوصله این نوشتار نیست ولی به طور خلاصه می-توان گفت: هنگامی که تخمک(سلول جنسی ماده) در محیط رحم، توسط سلول جنسی نر یا اسپرماتوزوئید باور می شود، نطفه منعقد می شود. صفاتی که ژن ها به کودک منتقل می شود، ممکن است مستقیم از پدر و مادر و یا اجداد پیشین باشد.
عامل وراثت بر خصوصیات جسمانی فرزند مانند رنگ پوست، تن صدا، چشم، مو، بلندی و کوتاهی قامت و چاقی و لاغری و …؛ و همچنین چگونگی کار کرد اعضای بدن مانند قلب، مغز، معده، سلسله اعصاب و غدد می باشد.
اما تاثیر مهم تر قانون وراثت، در شکل باطنی آن، است؛ شکل باطنی قانون وراثت به این صورت است که خصوصیات بعد روحانی و صفات باطنی و به عبارت دیگر، روحیات فرزند، شبیه صفات و روحیات پدر و مادر یا دست کم یکی از آن هاست و شخصیت درونی، اخلاقی و باطنی او از شخصیت باطنی والدین، تاثیر جدی می گیرد. این امر از نظر اسلام مسلم است که اگر یک کودک از خانواده با ریشه و با نجابت باشد، همین زمینه ساز نجابت اوست. همچنان که اگر درخانواده بی ریشه بزرگ شود، همین، زمینه ساز برای بی نجابتی او خواهد بود. به عبارت روشن تر همان طور که ژن ها، صفات ظاهری پدر و مادر را به فرزند منتقل می کنند روحیات و صفات اخلاقی و روانی آنها را نیز به فرزند انتقال می دهند. مثلا یک مادر حسود که خود در سراشیبی سقوط اخلاقی است، معمولا فرزندانی حسود دارد و فرزندان یک پدر متکبر، مغرور یا خودخواه،بعید است صفات زشت پدر را نداشته باشند. افراد غیرتمند، عفیف و نجیب و نیز اشخاصی که با حیا هستند و حجاب و پوشش مناسب و اخلاقی را رعایت می کنند، معمولا در خانواده هایی تربیت شده اند که از نظر حجاب، عفاف، و غیرت، وضعیت مطلوبی داشته اند و در مقابل افراد بی عفت، بی غیرت، بی حیا  و بی حجاب، در اکثریت قریب به اتفاق موارد، صفات زشت خود را از خانواده و از پدر و مادر به ارث برده اند. فرزندانی که ذاتا مهربان، دل سوز و خیرخواه هستند و گذشت و ایثار و فداکار ی دارند، این فضائل نیکوی اخلاقی را از پدر و مادر خود به ارث برده اند و پدر و مادر قسی القلب، خودخواه، ظالم و بی رحم، خواه ناخواه صفات ناپسند خود را به فرزندان منتقل  می کنند.
بنابر این هنگام تولد فرزند، پدر و مادر، زمینه سعادت یا شقاوت او را برای او فراهم کرده اند و کودک از همان لحظه تولد می تواند با زمینه چینی پدر و مادر سعادتمند یا شقاوتمند باشد. همچنان که پیامبر اکرم(ص) فرمودند:” انسان شقی از بطن مادرش شقی است و انسان خوشبخت از بطن مادرش خوشبخت است."(البرهان فی تفسیر القرآن،ج2،ص529)